Rik de Visser van bureau Vista heeft op ons verzoek een ontwerp gemaakt voor uitkijkpunten in het Oer-IJ gebied. De bedoeling is dat die geplaatst worden op locaties waar een hoger uitzicht meer duidelijk maakt over de bijzondere kenmerken van het landschap daar. Het idee is bovendien al die plekken doormiddel van fietsroutes met elkaar te verbinden.
Eerder heeft Rik de Visser - na een inventariserende werkconferentie met gemeenten en andere bij ruimtelijke ordening betrokkenen organisaties - gewerkt aan de notitie Oer-IJ-Taal , met tal van concrete ideeën om het landschap voor bezoekers meer beleefbaar te maken. Het rapport is vooral bedoeld als leidraad en inspiratiebron voor bestuurders, beleidsmakers en overheden die werken aan de herkenbaarheid en inrichting van het landelijk gebied in de driehoek Alkmaar, Velsen, Zaanstad.
Een van de voorstellen was om de bruggen in het Oer-IJ-gebied van een bijzondere leuning te voorzien. Dit idee is inmiddels uitgewerkt en praktisch vertaald naar een eerste project bij de Schulpvaart te Castricum. Daar komt een nieuwe voetgangersbrug vlakbij het spoorwegviaduct , die het straks mogelijk maakt een wandelrondje langs de oevers van deze oude Oer-IJ kreek te maken. Het werk is inmiddels voorbereid. Met de uitvoering daarvan zal naar verwachting in het voorjaar van 2021 worden begonnen.
Een ander element uit het rapport Oer-IJ-taal was om uitzichtpunten in het Oer-IJ-landschap te introduceren langs fietsroutes. Bescheiden elementen in het landschap, die een andere beleving van het landschap mogelijk maken. De opgetilde blik. Ze hoeven niet altijd heel hoog te zijn om effect te sorteren. De omgeving ziet er vanaf 4 meter hoogte al heel anders uit. Subtiele kwaliteiten van het Oer-IJ landschap, als kronkelende kreekjes, verkavelingspatronen en slingerende dijken, worden dan nog beter zichtbaar. Het benadrukt de essentie van dit gestolde getijdenlandschap op bijzondere manier.
Voor de locaties waar aan nieuwe uitkijkpunten wordt gedacht, kan een keuze gemaakt worden uit drie types, die in hoogte variëren; 3, 6 en 9 meter. Op de ene plek volstaat een bescheiden uitzichtpunt, een andere vraagt om meer hoogte. De uitzichtpunten dienen onderhoudsarm en hufterproef te zijn. Het moeten ook geen hangplekken worden. Rik de Visser heeft drie voorbeeldlocaties gekozen voor de drie verschillende type uitzichttorens om zo een indruk te geven hoe het er uit kan gaan zien. Het gaat daarbij om de Limmerkoog-Nesdijk in de Castricummerpolder, het recreatieterrein Dorregeest en het Alkmaardermeer en op de heuvel in het Aagtenpark bij Beverwijk.
Fietsroutes
Inmiddels ligt er ook al een concept klaar voor de fietsroutes die de uitkijkpunten aan elkaar knopen. Op sommige plekken zijn al bestaande uitkijkpunten betrokken. Met de nieuwe erbij ontstaat een netwerk aan attractieve plekken die de moeite waard zijn om naar toe te rijden en bezocht te worden. Uitzichtpunten zijn ook bakens of herkenningspunten in het landschap, nodigen uit en zijn vaak een leuke en welkome onderbreking in een fietstocht. Uitzichtpunten bieden de kans voor het geven van informatie over het landschap.
Het Oer-IJ gebied kent verschillende ontwikkelingsfasen en verschillende landschappen. De ontwikkelde fietsroutes geven een beeld van deze verschillende landschappen en schakelen deze aan elkaar: het zijn het voormalige Oer-IJ estuarium, de drooggemaakte delen van het IJmeer en het Wijkermeer. Oorspronkelijk liep door dit gebied de noordelijke tak van de Rijn die via de Vecht het bij Castricum in zee uitmondde. Het Oer-IJ gebied wordt verder geflankeerd door de duinen in het westen en het veenlandschap in het oosten.
Oer-IJ secretaris Jos Teeuwisse wil graag dat de Uitkijkpuntenroute een begrip in de regio wordt. ,,Net als de Pontjesroute. Iedereen kent die fietstocht rond het Alkmaardermeer. Zoiets willen we in het Oer-IJ gebied ook graag realiseren. ’’
De Oer-IJ werkgroep Uitkijkpunten gaat nu verder met de praktische uitvoering aan de slag. Gemeenten moeten willen meewerken, er zijn middelen nodig en de gebiedsbeheerders spelen ook een belangrijke rol bij de feitelijke realisering.
-0-
DE HOGE UITZICHTOREN
In de visualisatie hieronder is de toren gesitueerd op het hoogste punt van het Aagtenpark. Deze toren werkt als een spectaculair baken in de omgeving, een herkenningspunt aan de A9. Het Aagtenpark is ter plaatse ruim 16 m hoog. Het uitzicht vanaf de toren is dus vanaf een hoogte van ongeveer 27 m. Hier is veel te zien. In de eerste plaats is er een mooi bovenaanzicht van Fort Sint Aagtendijk. Verder zien we in oostelijke richting het landschap van de Wijkermeer, met de Kil, het Rijk van Rorik en de Groene Dijk, en daarachter het veenlandschap van de Assendelverveld en Zuiderpolder. In zuidelijke richting zien we het Noordzeekanaal met het scheepvaartverkeer en op de achtergrond de heuvels in recreatiegebied Spaarnwoude. In westelijke en noordelijke richting zien we Heemskerk, Beverwijk, de haven, de staalindustrie, de duinen, de Noordzee en ga zo maar door.
Klik hier om het volledige rapport te lezen
