Oer-IJ iconen
In het Oer-IJ gebied onderscheiden we zes belangrijke ontwikkelingsfasen. Ze zijn elk voor zich nog steeds herkenbaar in het landschap aanwezig. Dat vraagt om een geoefend oog of specifieke kennis. Deze zogenaamde Icoonplekken willen we voor een breed publiek meer toegankelijk maken door ze op locatie markeren. Voor elke plek is een idee ontwikkeld of een plan gemaakt.
Romeinse tijd (periode 12 v. Chr. – 450)
Recreatiegebied Spaarnwoude, gemeente Velsen.
Bij de aanleg van de Velsertunnel en de Wijkertunnel zijn de restanten gevonden van twee Romeinse havenforten. Deze vormen naast veel andere vondsten uit deze tijd het bewijs dat de oevers van het Oer-IJ zo’n 50 jaar deel hebben uitgemaakt van de noordgrens van het Romeinse rijk. Van hieruit trokken de Romeinen dieper het Oer-IJ gebied in en zijn er veel contacten geweest met de inheemse Friese bevolking. Zelfs bij Krommenie zijn nog de sporen gevonden van een Romeinse wachttoren. Het zijn sporen van samenleven en strijd. Dankzij de strijd die de Friezen leverden met de Romeinen hebben de Friezen zich meer verenigd tot ‘een volk’ en dat heeft zich in de periode daarna verder ontwikkeld. De beste plek om het verhaal van de Romeinen en de Friezen te vertellen en te verbeelden is nabij de plek waar de havenforten hebben gelegen en dat is in het huidige Recreatiegebied Spaarnwoude. Samen met het Recreatieschap en de gemeente Velsen wordt bekeken hoe we deze tijdsperiode het best voor het publiek kunnen ontsluiten.
Ten behoeve van een bijscholingsproject voor Oer-IJ gidsen zijn Masterclasses georganiseerd waar deskundigen een online-lezingen hebben gegeven over de icoonlocaties. Rob van Eerden (Archeologisch adviseur provincie Noord-Holland) en Arjen Bosman (archeoloog, expert krijgsgeschiedenis) bespraken de Romeinse Tijd . Klik hier om die presentaties terug te zien.
Stichting Oer-IJ liet onderzoek doen
In opdracht van de Stichting Oer-IJ heeft Arjen Bosman onderzoek gedaan naar een manier om op een voor het publieke tastbare wijze aandacht te vragen voor de aanwezigheid van de twee Romeinse Forten in Velsen. Hij stelt voor een informatiepunt in te richten met de uiterlijke kenmerken van een scheepshuis, zoals dat in de Romeinse tijd hier werd gebruikt. Binnen denkt hij aan het construeren van het silhouet van een liburna, het type schip waarmee de Romeinen zich over het Oer-IJ verplaatsten. Zo’n dubbelzijdige wand leent zich goed voor het presenteren van het historische verhaal over de beide forten.
Arjen Bosman is expert op het gebied van 20e-eeuws krijgshistorisch erfgoed. Hij studeerde af op de Romeinen in Velsen en publiceerde diverse boeken over het onderwerp. Klik hier om het rapport dat hij voor de Stichting Oer-IJ schreef te kunnen lezen.