Terug naar het overzicht

Stelling van Amsterdam

Verdedigingslinie in het landschap
Fort bij Krommeniedijk. Foto: Lia Vriend
Foto: Fort bij Krommeniedijk. - Lia Vriend

Rondom de hoofdstad Amsterdam ligt een kring van militaire verdedigingswerken verscholen: de Stelling van Amsterdam. De Stelling van Amsterdam is een 135 kilometer lange verdedigingslinie rondom Amsterdam, aangelegd tussen 1880 en 1914. Het leger, de regering en de koning(in) zouden zich binnen deze ring kunnen terugtrekken bij een aanval op Nederland. De Stelling bestaat uit 46 forten en een groot aantal batterijen, dijken, sluizen op een afstand van 15 tot 20 kilometer van Amsterdam.

De 42 robuuste forten gaan gedeeltelijk schuil onder met gras bedekte aarden wallen. Het belangrijkste aspect van de Stelling, het inundatiesysteem, is tevens het meest onzichtbare.
Het bestaat uit een ingenieus stelsel van sluizen, dammen en kanalen waarmee de hoofdstad, in geval van een buitenlandse aanval, door een kring van water beschermd kon worden. Aan de buitenkant van de kring werden kilometers brede stroken land onder water gezet. Deze inundatiestroken waren te diep om met manschappen te doorwaden, maar te ondiep om met schepen te bevaren. Vanwege dit inundatiesysteem werd de Stelling van Amsterdam in 1996 op de UNESCO Werelderfgoedlijst gezet als uniek monument van Hollands waterbouwkundig en defensief vernuft.


damsluis en opslag schotbalken