Foto: Gerard Hogervorst
Tussen Spaarndam, Haarlem en Velserbroek ligt een uniek vogelrijk plas-dras natuurgebied: Het landje van Gruijters. Het is een plasje gelegen aan de westkant van het oude dorp Spaarndam. Het plasje is erg ondiep en hierdoor vind je er veel soorten vogels zowel uit de omgeving als passerende doortrekkers. Kluut, Visdief, Kleine plevier en Kokmeeuw zijn er broedvogel. Andere vogels zoals Grutto, Oeverloper, Bontbekplevier, Tureluur en Lepelaar, maar ook Kwikstaarten, Slobeenden, Waterhoen en Krakeend komen er voedsel zoeken.
Historie
Het Landje ligt buitendijks. Vanouds kon het dus vooral ’s winters makkelijk overstromen vanuit de binnenzee het IJ en het toenmalige Wijkermeer, dat helemaal tot aan Beverwijk liep. Omstreeks 1220 is er een dijk aangelegd, de Velserdijk. Nabij het fort is deze te zien, dwars door het grasland lopend. Deze dijk is laag en moest het land tussen Spaarndam en Velsen tegen overstromingen beschermen. Veel later, in de 17e eeuw, werd de Slaperdijk aangelegd, waarover nu de weg van Spaarndam richting Santpoort loopt.
Geniedijk
Na de drooglegging van het IJ en de aanleg van de Zijkanalen in de 19e eeuw verloor de Velserdijk haar functie. De hoge dijk tussen het Landje en de ijsbaan Nova Zembla is onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Deze zogenaamde Geniedijk verbindt Fort benoorden Spaarndam met Fort bezuiden Spaarndam. Soldaten konden ongezien achter dijk van het ene naar het andere fort. De Stelling van Amsterdam is een ring van forten en dijken rond Amsterdam. Deze Geniedijk kruist de veel oudere Velserdijk.
Meer informatie op de website van STICHTING DUURZAAM NATUURBEHEER LANDJE VAN GRUIJTERS
Bron: Het Benoorden