Foto: Ronald van Wijk
Het Paasduin en het nabij gelegen Vuurbaakduin liggen ten zuiden van het dorp Wijk aan Zee. Op de toppen van de hoge duinen heb je een mooi uitzicht over het dorp en de Noordzee. Een perfecte plek om in alle rust de zonsondergang te bekijken. Het gebied heeft een boeiende geschiedenis, die zowel zichtbaar is in de historische bouwwerken als het rijke plantenleven. Met als icoon het orchideetje hondskruid, dat nergens in Nederland in zulke grote aantallen is te zien. Vanaf de parkeerplaats bij de vrij toegankelijke beeldenexpositie Zee van Staal, aan de weg naar de Noordpier, loop je zo het gebied in en voeren de smalle zandpaadjes je van de ene naar de andere ontdekking.
Verspreid ligt een aantal bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. Ze zijn niet te missen tijdens een wandeling door het gebied. Wijk aan Zee maakte in de oorlog deel uit van de Festung IJmuiden. De haven was voor de Duitsers van groot strategisch belang, dus werd er aan alle kanten een stevige verdediging opgetuigd. Maar liefst 90 bunkers werden gebouwd bij het kleine dorp. De meeste bunkers liggen nu verborgen onder het zand, maar op het Vuurbaakduin kun je ze nog van dichtbij bekijken. De Vereniging Rondje van Wijk aan Zee heeft een aantal bunkers opgeknapt en organiseert elke 4e zondag van de maand rondleidingen. Een aanrader als je een kijkje binnen wilt nemen.
Het gebied staat bij plantenliefhebbers bekend om de orchidee hondskruid en andere soorten van het zgn. zeedorpenlandschap. Vooral in jaren met veel regen, zie je hier eind juni/begin juli duizenden bloemen boven het gras uitkomen. Hondskruid is goed te herkennen aan de kegelvormige bloeiwijze met kleine roze bloemetjes dicht op elkaar. Ze zijn van oudsher verbonden aan de duinen bij zeedorpen, waar de grond door jarenlange betreding en begrazing een speciale samenstelling heeft gekregen. Andere planten die hier goed gedijen zijn nachtsilene, bitterkruidbremraap en wondklaver. Dankzij begrazing met Schotse hooglanders blijven de omstandigheden goed voor deze planten en zijn de zomers kleurrijk op het Vuurbaakduin.
Een andere plant die zich veelvuldig laat zien op het Vuurbaakduin is gewone ossentong. Vooral in de wat lager gelegen delen aan de zuidkant, in de buurt van de zandpaadjes. Als je hier midden in de zomer wandelt, gonst het van de insecten die op de bloemenzee afkomen. Vooral hommels zijn er dol op. Daar komen de bleekgele en witte bloemen van de geelwitte ossentong nog bij. Deze soort is een stuk zeldzamer en komt met name voor in de duinen tussen Wassenaar en Egmond. Beide soorten kruisen hier met elkaar, en daardoor vind je hier ossetong in allerlei verschillende kleuren, roze, blauw en paars.
De naamgever van het Vuurbaakduin is helaas verloren gegaan. Het enige dat nog herinnert aan de stenen toren van 15 meter hoog is de overgebleven fundering van Middeleeuwse bakstenen. Je passeert de plek vanzelf als je de route van het Rondje van Wijk aan Zee volgt. In de 17e eeuw stond hier de voorloper van de vuurtoren zoals we die nu kennen. Bovenop het bouwwerk zorgde een hout gestookt vuur onder een pannendak voor het enige licht in de duisternis. Met behulp van dit baken konden de vissers op zee hun weg naar huis terugvinden. Het is tegenwoordig moeilijk voor te stellen dat de nachten destijds zo donker waren. Met alle lichtvervuiling van de staalfabrieken, zijn de sterren aan de hemel ver te zoeken.
Bron: website noordhollandseduinen.nl
Zie voor wandelingen met een gids de website van rondjewijkaanzee.nl